Skąd wzięły się sobowtóry?
Są to klony stworzone w wyniku eksperymentów amerykańskiego rządu. Celem było uzyskanie kontroli nad obywatelami. Sobowtóry są w jakiś sposób mentalnie połączone z odpowiadającymi im ludźmi, a celem eksperymentu było sterowanie obywatelami niczym marionetkami. Wyszło dokładnie na odwrót i to sobowtóry powtarzały czynności wykonywane przez oryginały. Eksperyment został uznany za nieudany a sobowtóry porzucone na pastwę losu.
Film podrzuca nam tropy w tej sprawie kilka razy. W czołówce widzimy planszę, na której jest napisane o porzuconych tunelach (metro, ścieki, tajne laboratoria, schrony), z których NIEKTÓRE nie mają żadnego zastosowania. Podczas jazdy samochodem córka wspomina także o teorii spiskowej mówiącej o kontroli obywateli poprzez fluor zawarty w wodzie.
Jak sobowtóry zdołały przeżyć bez jedzenia?
Sobowtóry żywiły się surowym mięsem królików używanych w laboratorium. Króliki bardzo szybko się mnożą. Niestety biorąc pod uwagę ilość sobowtórów, wątek ten jest bardzo naciągany.
Dlaczego sobowtóry ustawiły się w ludzki łańcuch?
Jest to nawiązanie do Hands across America. Była to akcja charytatywna, która odbyła się w 1986 w USA. Celem było zebranie pieniędzy na biednych i bezdomnych mieszkańców Afryki. Aby stanąć w łańcuchu wystarczyło wpłacić 10 dolarów. Za większą sumę można było otrzymać pamiątkową koszulkę. Dzięki zaangażowaniu celebrytów i polityków akcja odniosła gigantyczny sukces. Ludzki łańcuch miał połączyć trzymających się za ręce ludzi od jednego wybrzeża do drugiego. Oczywiście nie było to możliwe, gdyż w pewnych rejonach geograficznych ludzie nie mogli stać. Jednak filmowy łańcuch jest, jak widzimy nieprzerwany.
Adealaide wybrała łańcuch, ponieważ była to jedna z ostatnich rzeczy, o jakich słyszała przed swoim uwięzieniem. W 1986 było to jedno z najgłośniejszych wydarzeń. Młoda dziewczynka nasłuchała się o szlachetnych ideach stojących za akcją i dlatego postanowiła ją powtórzyć. Podobnie jak w 1986, jej akcja miała spowodować usłyszenie głosów ignorowanych na co dzień członków społeczeństwa.
Jordan Peele twierdzi, że wątek ten, podobnie jak cały film ma symbolizować nasz nieuzasadniony strach przed „obcym”. Boimy się innych ludzi: bezdomnych, imigrantów, ludzi o innej religii, kolorze skóry, kulturze czy orientacji seksualnej, a przecież są to ludzie tacy sami jak my. Ogólnie bardzo szlachetna idea, jednak nie jestem pewien czy najlepszym pomysłem do jej przekazania jest używanie morderczych sobowtórów.
Dlaczego sobowtóry noszą jedną rękawiczkę i czerwony strój?
Jest to kolejna rzecz, którą Adelaide zaczerpnęła z popkultury lat 80. Chodzi oczywiście o Michaela Jacksona i jego sceniczny image. Jackson był jednym z najsłynniejszych celebrytów zaangażowanych w akcję Hands across America, oraz idolem małej Adelaide. Jackson podczas swoich występów bardzo często zakładał tylko jedną rękawiczkę. Czerwony strój pochodzi z teledysku do piosenki „Thriller”. Inną sławną postacią z jedną rękawiczką był Freddie Kruger, czyli ikona horroru lat 80. Film żartobliwie podsuwa nam jeszcze jedną interpretację rękawiczki, kiedy Josh na widok sobowtóra stojącego przed domem mówi, że zobaczył O.J. Simpsona.
Dlaczego sobowtóry używają nożyczek?
Sobowtóry nazywane są po angielsku tethered, co oznacza „uwiązani„. Są one mentalnie powiązane z odpowiadającym im człowiekiem na powierzchni. Zabijając oryginał przy pomocy nożyczek, sobowtóry symbolicznie przecinają łączącą je więź.
Adelajda jest sobowtórem.
Kiedy widzimy pierwsze spotkanie Adelaide z sobowtórem, zakładamy, że to spotkanie tak ją wystraszyło, że straciła mowę. Powód był inny – sobowtór Adelaide przydusił ją, zaciągnął do schronu i przykuł do łóżka, zajmując jej miejsce w prawdziwym świecie. Sobowtórka Adelaide nie potrafiła mówić i musiała się tego nauczyć. Na jej szczęście lekarze postawili diagnozę PTSD (stres pourazowy), co doskonale tłumaczyło jej odmienny stan i dziwne zachowania. Przez pewien czas dziewczynki były powiązane ze sobą, jednak w wieku 14 lat sobowtór uwolnił się spod wpływu Adelaide. To właśnie wtedy sobowtór przestał trenować balet, gdyż już go nie potrafił.
Film podrzuca nam na ten temat liczne tropy. Podczas sceny jazdy samochodem widzimy, że Adelaide próbuje nauczyć syna poczucia rytmu, jednak sama go nie posiada i pstryka palcami nie do rytmu. A przecież jest tancerką, więc powinna go mieć.
Adelaide boi się plaży, gdyż pamięta, że w jej okolicy zrobiła coś złego i obawia się konsekwencji. Wreszcie przez cały film ubiór Adelaide zmienia kolor z białego na czerwony (na skutek licznych plam krwi), co symbolicznie pokazuje jej przynależność do ubranych na czerwono sobowtórów.
Dlaczego Jason patrzy się w dziwny sposób na swoją mamę pod koniec filmu?
Pod koniec filmu widzimy jak Jason, w dziwny sposób patrzy się na swojej mamę. Zupełnie jakby ją przejrzał. Jednak można tę scenę zinterpretować w inny sposób – Jason także jest sobowtórem. W filmie kilka razy wspomniana jest sztuczka z zapalniczką, którą Jason kiedyś potrafił jednak obecnie już nie. Jason od jakiegoś czasu zachowuje się bardzo dziwnie, o czym wspomina jego siostra podczas sceny na plaży. Każdy z członków rodziny sobowtórów, próbuje zabić swojego odpowiednika a jedynym, który zostaje oszczędzony, jest właśnie Jason, któremu matka każe iść się pobawić. Być może Jason został podmieniony i stad jego dziwne zachowania i porozumiewawcze spojrzenie na końcu filmu.
Znaczenie Jeremiasza 11:11
Wątek liczby 11 powtarza się w całym filmie. Od zegarów, aż po bezdomnego z tabliczką z wersetem Jeremiasza 11:11. Werset ten głosi:
Dlatego tak mówi Pan: Oto sprowadzę na nich nieszczęście, którego nie będą mogli uniknąć; będą do Mnie wołali, ale ich nie wysłucham.
Bogiem jest w tym kontekście Adelaide, która z darem mowy i inteligencji jest istotą niemal boską wśród zdziczałych sobowtórów. To ona sprowadzi nieszczęście na resztę ludzkości.
Dlaczego Adelaide ma taką dziwną wymowę?
Podczas pierwszego spotkania sobowtór ją przydusił, co spowodowało uszkodzenie strun głosowych.
Dlaczego sobowtór Kitty tnie sobie twarz nożyczkami?
Ponura scena ma swoje uzasadnienie fabularne. Sobowtór próbuje zrobić sobie blizny, które ma Kitty po niedawno przebytej operacji plastycznej.
Logistyka
Niestety największa dziura fabularna filmu. Jak Adelaide w pojedynkę zdołała popdporzadkować miliony zdziczałych mieszkańców podziemi i zorganizować ich w regularną bojówkę. Jak udało jej się wszystko skoordynować? Przecież te podziemia mają się ciągnąć tysiącami kilometrów. Skąd wzięła miliony identycznych kostiumów, rękawiczek i nożyczek? Jakim cudem sobowtóry przeżyły, jedząc wyłącznie surowe króliki. Czym żywiły się króliki? Co się działo z ciałem sobowtóra po jego śmierci? Dlaczego Adelaide po uwolnieniu się z kajdanek nie wyszła od razu na powierzchnię?
Pytania mnożą się jak króliki…
Dzieci czy klony?
Kolejny poważny błąd. W pewnym momencie eksperyment został porzucony, jednak sobowtóry dalej imitowały czynności ludzi na powierzchni. W grę wchodzi oczywiście także seks i zapłodnienie. Tylko dlaczego dzieci sobowtórów są identyczne z dziećmi na powierzchni? I dlaczego dzieci sobowtórów od razu stają połączone z odpowiednikami na powierzchni?
Kto kim steruje?
Sobowtóry były więźniami swoich odpowiedników na powierzchni i musiały powtarzać czynności, które wykonywali oryginalni ludzie. Jakim więc cudem sobowtór Adelaide miał kontrolę nad prawdziwą Adelaide? We flashbackach sobowtór Adelaide tańcząc, sterował ruchami Adelaide. Jednak powinno być odwrotnie. Czy może samo wyjście na powierzchnię zmienia też układ zależności od siebie? A jeśli tak, to wtedy scena, w której prawdziwa Adelaide podczas walki potrafi przewidzieć każdy ruch sobowtóra, nie ma sensu…
Ciekawostki:
W pewnym momencie spaceru po plaży mama Adelaide mówi jej, że przy karuzeli kręcą jakiś film. Dokładnie tam w wesołym miasteczku w Santa Cruz w 1986 kręcono The Lost Boys (Zagubieni chłopcy).
Podczas rozmowy przy stole ojciec mówi do Zory, że powinna biegać po plaży, gdyż bieganie w trudnych warunkach lepiej hartuje ciało. To tłumaczy, dlaczego klon Zory jest od niej szybszy.
Jako blokady przed zatrzaskującymi się drzwiami Jason używa zabawki-ambulansu. Dokładnie takim autem uciekną bohaterowie na końcu filmu.