Bandersnatch to najnowszy odcinek serialu Black Mirror. Jest w nim ukryte wiele nawiązań i ciekawostek, niestety ilość odnóg fabularnych i możliwości wyboru powodują, że jest je niezwykle trudno wychwycić. W artykule postaramy się omówić najciekawsze z nich, oraz ciekawostki i nawiązania do innych odcinków.
Uwaga na spoilery.
Nawiązania do innych odcinków Black Mirror
Najbardziej znaną grą fikcyjnej firmy Tuckersoft jest Metl Heed. Plakaty tej gry widzimy wielokrotnie. Widnieje na nich sylwetka psa. Nie jest to nawiązanie do żadnej istniejącej gry a do odcinka Black Mirror zatytułowanego Metalhead, który wyreżyserował ten sam reżyser — David Slade. W odcinku tym główna bohaterka ucieka przed ścigającym ją robotycznym psem.
Innym odcinkiem, do którego nawiązanie znajduje się w siedzibie firmy jest Nosedive. Nohzdyve to gra tworzona przez Colina. Co ciekawe gra ta została zrobiona na potrzeby serialu i możemy w nią sobie pograć na emulatorze ZX-Spectrum. Aby ją zdobyć, trzeba obejrzeć jedno z zakończeń. Można ją też pobrać ze strony Tuckersoft. Na tej samej stonie znajdują się także plakaty innych gier, nawiązujących do poprzednich odcinków Black Mirror, oraz reklama aplikacji Rate Me, również nawiązująca do odcinka Nosedive. W odcinku tym główna bohaterka żyje w świecie, w którym ludzka przydatność mierzona jest ilością „lajków” uzyskanych od innych ludzi.
Kolejnym nawiązaniem ukrytym w serialu jest miejsce pracy Dr. Haynes — psychiatry Stefana. Pracuje ona w Saint Juniper Medical Practice, co jest nawiązaniem do odcinka San Junipero, którego bohaterki były pacjentkami ośrodka o takiej nazwie.
Symbol wyboru ścieżki fabuły wielokrotnie pokazywany podczas odcinka nawiązuje do odcinka White bear. W odcinku tym używany był on przez osoby, który ścigały główną postać skazaną wyrokiem sądu na ciągłe przeżywanie tego samego dnia.
Oprócz tego w przypadku ukończenia serialu z najbardziej pozytywnym zakończeniem (tym w którym nasza gra dostaje ocenę 5/5) możemy zobaczyć fragment wiadomości z fikcyjnego kanału informacyjnego UKN. W pasku przewijającym się na dole strony możemy przeczytać następujące informacje:
– były brytyjski premier Michael Callow wygrał program Bake Off – Ale ciacho! Jest to nawiązanie do odcinka Black Mirror The National Anthem, w którym postać ta musiała spoufalić się ze świnią. Jak widać postać polityka, który nie boi się pobrudzić sobie…rąk, wciąż cieszy się popularnością. Do wydarzeń z tego samego odcinka może także nawiązywać plakat gry A Pig in a Poke.
– firma Granular właśnie pokazała światu prototyp „zapylającego drona„. To nawiązanie do odcinka Black Mirror: Hated in the Nation, w którym ludzi zabijały mechaniczne pszczoły.
– „Liam Monroe wchodzi do pałacu Buckingham”, to nawiązanie do odcinka The Waldo Moment. Opowiada on o polityku, który musi zmierzyć się w debacie publicznej z animowaną postacią.
-„Policja testuje urządzenie pozwalające odtworzyć pamięć” to nawiązanie do odcinka Crocodile. Główna bohaterka stara się w nim uciec od odpowiedzialności za przestępstwo, niestety celem uniknięcia odpowiedzialności zmuszona jest popełniać kolejne coraz gorsze uczynki.
W tym samym pasku widzimy też informacje o spotkaniu obsady „Space Fleet„ na rozdaniu nagród Emmy. Jest to nawiązanie do odcinka USS Callister. Space fleet było ulubionym serialem głównego antagonisty odcinka. Do tego odcinka nawiązuje też gra produkcji Tuckersoft – Valdack’s revenge.
Bandersnatch to nazwa potwora z powieści Lewisa Carrolla „Po drugiej stronie lustra”. Bohaterka przechodzi w niej przez lustro do świata na opak, w którym tradycyjna logika nie obowiązuje. Przypomina to sytuacje głównego bohatera, który nie ma pojęcia, co się wokół niego dzieje a wydarzenia są irracjonalne. W niektórych odnogach fabularnych Stefan też ma okazję dosłownie przejść na drugą stronę lustra.
Czy gra Bandersnatch jest prawdziwa?
Tytuł odcinka nawiązuje także do niewydanej gry autorstwa Imagine Software. Firma ta pojawiła się na początku lat 80. i szybko zawojowała rynek komputerów 8-bitowych. Jednak jej młodzi właściciele, szastając gotówką na drogie samochody i rozbuchane projekty szybko doprowadzili do bankructwa. Jednym z największych projektów firmy były tzw. Megagames. Miały to być gry rozszerzające możliwości istniejących komputerów poprzez nakładki sprzętowe. Zainteresowanie było ogromne, niestety projekt nigdy się nie ziścił. Jedną z sześciu planowanych gier miał być właśnie Bandersnatch. Aktywa firmy zostały przejęte przez nowopowstałą firmę Psygnosis, która wydała grę (czy też jej pozostałości) pod zmienionym tytułem Brataccas. Więcej o historii Megagames poczytacie tutaj.
Polybius
Tajemniczy Jerome F. Davies jest wspominany jako twórca gry Polybius. Według miłośników teorii spiskowych rząd USA we wczesnych latach 80. przeprowadzał na nastolatkach eksperymenty przy pomocy właśnie tej gry. Automat miał pojawić się w niektórych salonach i bardzo negatywnie wpływać na graczy. Zgłaszali oni bóle głowy, amnezję, bezsenność i halucynacje. Automaty miały być też regularnie odwiedzane przez tajemniczych mężczyzn ubranych w czarne garnitury. Mimo iż istnieje wielu “świadków”, którzy opisują automat ze szczegółami, nie odnaleziono żadnej kopii tej gry ani nawet wzmianki o niej w jakimkolwiek branżowym piśmie. Więc albo gra nie istnieje, albo ci, którzy zacierają po niej ślady, są niezwykle skuteczni.
Frankie goes to Hollywood
Jeszcze jedną grą do której nawiązuje odcinek jest Frankie goes to Hollywood. Była to pierwsza gra w historii, oparta na licencji zespołu muzycznego. Z tego względu, jej premiera narobiła sporo szumu w branży. Do gry była dokładana kaseta magnetofonowa z utworem „Relax”, którego można było słuchać podczas rogrywki, jako soundtracku do gry. W odcinku Bandersnatch słyszymy ten utwór wielokrotnie.
Niektórzy użytkownicy Netflixa zamiast odcinka Bandersnatch zobaczyli na ekranie dwuminutową kompilację starszych odcinków. Spowodowane to było niekompatybilnością odbiornika telewizyjnego z technologią użytą przy tym odcinku.
Postać programisty Colina Ritmana to nawiązanie do programisty Jona Ritmana. Jest on odpowiedzialny za kilka z najlepiej ocenianych gier na ZX Spectrum.
W mieszkaniu Colina, na ścianie możemy zobaczyć plakat Ubika. Bohaterowie powieści podobnie jak Stefan, mają problemy z odróżnieniem rzeczywistości od fikcji.
Choose your own adventure
Netflix został podany do sądu. Poszło o książkę, na podstawie której głównych bohater tworzy swoją grę. Stefan mówi o niej, że jest to książka z serii „Choose your own adventure„. Są to tak zwane paragrafówki, czyli gry, w których dokonujemy wyboru za naszego bohatera i zgodnie z naszym wyborem kontynuujemy czytanie na wskazanej stronie. Były one sprzedawana także w Polsce pod nazwą Wechikuł Czasu. Netflix próbował zabezpieczyć sobie prawa do tej marki, ale negocjacje nie doszły do końca. Teraz firma podała sprawę do sądu, twierdząc, że odcinek Bandersnatch jest pełen nawiązań do przemocy, morderstw, używania narkotyków, bójek i okaleczeń, a ich marka przez to ucierpi.
Zakończenia Bandersnatch
Serial może mieć aż 10 różnych zakończeń. Niektóre z nich mogą mieć kilka wariacji. Do więzienia możemy trafić za zabójstwo więcej niż jednej osoby. Niektóre zakończenia dają nam wybór cofnięcia ostatniej błędnej decyzji, dzięki czemu możemy podczas jednego posiedzenia obejrzeć kilka z nich.
1 – Zalanie komputera. W przypływie wściekłości bohater może zalać herbatą komputer (przy okazji niszcząc własną pracę), co automatycznie kończy odcinek.
2 – Samobójstwo. Jeśli wybierzemy skok z wieżowca, Stefan ginie.
3 – Połkniecie tabletek. Jeśli przyjmiemy większą ilość tabletek od naszego psychiatry, Stefan ukończy Bandersnatch, jednak ocena nie będzie dobra.
4 – Plan filmowy. Po wybraniu opcji „Netflix„ na ekranie monitora bohater dowiaduje się, że jest bohaterem serialu. Ojciec zawozi go do psychiatry, a ten rozpoczyna z nim walkę. Gdy główny bohater próbuje uciec przez okno, okazuje się, że jest na planie zdjęciowym podczas kręcenia sceny walki.
5 – Zabicie ojca. Wybranie symbolu logo doprowadzi nas do sytuacji, w której Stefan zabije ojca. Jeśli go zakopiemy, Stefan trafia do więzienia, a gra dostaje kiepskie oceny. Jeśli potniemy ciało, Stefan ukończy grę. W zakończeniu zobaczymy dorosłe już córkę Colina, próbującą skonwertować Bandersnatch na współczesne komputery. Ją także zaczyna oganiać szaleństwo. W przypadku zakopania możemy zabić także inne osoby nas odwiedzające, jednak końcowy rezultat jest ten sam. Jest też wersja zakończenia w więzieniu, w której gra nigdy się nie ukazuje a firma Tuckersoft zmierza do bankructwa.
6 – Program kontroli umysłu. Stefan odkrywa, że od dziecka był używany w tajnym programie kontroli umysłu, a jego ojciec był naukowcem pracującym nad nim. Stefan zabija ojca. Gra zostaje ukończona.
7 – Katastrofa kolejowa. Stefan cofa się w czasie i ginie w katastrofie kolejowej razem z mamą.
8 – Praca nad grą w firmie. Jeśli Stefan zdecyduje się pracować nad grą w firmie, gra zostaje niewypałem i zgarnia bardzo niskie oceny.
9 – Walka z terapeutką. Jeśli Stefan nie wyskoczy z gabinetu, zostanie z niego wywleczony.
10 – Gra na ZX Spectrum. Jeśli historia się powtórzy, w autobusie na taśmie magnetofonowej usłyszymy dziwne dźwięki zamiast muzyki. Jest to nagranie gry za ZX Spectrum, kierujące nas na stronę, z której możemy pobrać grę Nozedyve.
11 – Netflix niedawno ujawnił kolejne sekretne zakończenie. Wystarczy obejrzeć zdjęcie rodzinne dwa razy, aby w środku nocy zamordował nas Jerome F. Davies, czyli autor książki, na podstawie której Stefan pisze Bandersnatch.
Oczywiście lista nie jest kompletna i całkiem możliwe, że w odcinku ukryte są jeszcze inne zwieńczenia historii.