„Myst” z 1993 roku to gra przygodowo-logiczna stworzona przez studio Cyan. Produkcja słynie z pre-renderowanych, statycznych plansz oraz licznych łamigłówek. Nie znajdziemy w niej wrogów ani dynamicznej akcji – główny nacisk położony jest na immersyjną atmosferę i odkrywanie świata. Za sprawą nowatorskiej formuły i oprawy audiowizualnej „Myst” przez wiele lat uchodził za jedną z najbardziej przełomowych gier komputerowych w historii. Z czasem gra doczekała się kilku wydań i reedycji, różniących się zarówno oprawą graficzną, jak i dodatkowymi elementami.
Myst (1993)
Oryginalna wersja gry ukazała się w 1993 roku, najpierw na komputery Macintosh, a następnie na PC oraz inne platformy. W tej edycji nie mamy swobody poruszania się – przemieszczamy się pomiędzy statycznymi, pre-renderowanymi tłami w niskiej rozdzielczości 640×480 w palecie 256 kolorów (8-bit). W niektórych momentach pojawiają się sekwencje FMV (Full Motion Video).
Myst: Masterpiece Edition (1999)
Edycja z 1999 roku nadal korzysta ze statycznych obrazów i tej samej rozdzielczości, jednak głębia kolorów zwiększona została do 24-bitowego True Color, dzięki czemu grafika wygląda mniej ziarnisto. Nieznacznej poprawie uległa też ścieżka dźwiękowa – muzyka jest w lepszej jakości, a w niektórych miejscach dodano nowe efekty dźwiękowe. Wprowadzono także system podpowiedzi z trzema poziomami, od subtelnych wskazówek aż po pełne rozwiązania łamigłówek.
Wielu fanów uznaje tę edycję za najlepszy sposób na doświadczenie „klasycznego” Mysta. Gra została wydana w pełnym polskim spolszczeniu w ramach zbiorczego pakietu Myst Antologia (zawierającego trzy pierwsze gry z serii).
realMYST (2000)
W „realMYST” z 2000 roku twórcy przeszli na pełen trójwymiar, co umożliwia swobodne poruszanie się po lokacjach niczym w grze FPS.
Dodano nowy obszar zwany Wiekiem Rime, którego przejście zajmuje około 20 minut, ale zawiera kilka ciekawostek rozwijających mitologię świata. Pojawiły się także efekty pogodowe oraz cykl dnia i nocy (niespecjalnie wpływają one jednak na rozgrywkę czy zagadki). Inna ważna zmiana to ujednolicenie fabuły z kolejnymi częściami serii – na wyspie Myst znajdziemy np. nagrobek jednej z postaci, której losy poznajemy w prequelu gry.
Niestety „realMYST” ma problemy z optymalizacją, bywa że gra się przycina lub zawiesza. Wersja pudełkowa może też sprawiać trudności na nowszych systemach operacyjnych.
realMYST: Masterpiece Edition (2014)
Podobnie jak „realMYST”, ta edycja również pozwala na swobodne poruszanie się w pełnym 3D. Największe zmiany dotyczą jednak oprawy graficznej: ulepszono modele, tekstury, oświetlenie i efekty pogodowe, a sama gra jest znacznie bardziej stabilna od pierwowzoru.
Dodano także „Classic Mode”, który imituje statyczne ujęcia oryginalnego „Mysta”, oraz funkcję wykonywania zrzutów ekranu, co ułatwia rozwiązywanie łamigłówek.
Myst (2021)
Najnowsza wersja, oparta na silniku Unreal Engine, stworzona z myślą o rozgrywce w VR (choć można grać również w tradycyjny sposób). Oprawa graficzna została w pełni uwspółcześniona: zastosowano tekstury HD, zaawansowane oświetlenie i cieniowanie, dzięki czemu jest to najładniej wyglądające wydanie „Mysta” i jedna z najbardziej imponujących gier VR. Pewien zgrzyt stanowią jedynie niedopracowane modele postaci.
Aby urozmaicić rozgrywkę graczom znającym pierwotną wersję, twórcy dodali opcję losowego generowania zagadek. Początkowo kontrowersje wzbudziło zastąpienie sekwencji FMV trójwymiarowymi modelami bohaterów, jednak po protestach fanów wprowadzono patch przywracający oryginalne przerywniki filmowe.
Podsumowanie głównych różnic
Myst (1993) – oryginał oparty na statycznych, pre-renderowanych planszach w 8-bitowej kolorystyce.
Myst: Masterpiece Edition (1999) – 24-bitowa głębia kolorów, poprawiona oprawa dźwiękowa, system podpowiedzi.
realMYST (2000) – przejście na pełen trójwymiar, dodany Wiek Rime, efekty pogodowe i cykl dnia i nocy, problemy z optymalizacją.
realMYST: Masterpiece Edition (2014) – usprawnione 3D, lepsza grafika i stabilność, tryb klasyczny oraz robienie zrzutów ekranu.
Myst (2021) – remake na silniku Unreal, wsparcie VR, w pełni zmodernizowana oprawa AV, możliwość losowego generowania zagadek i opcjonalne oryginalne sekwencje FMV.
