Fabuła The Beast Inside nie jest łatwa do zrozumienia. Gra rozgrywa się w dwóch płaszczyznach czasowych, a bohaterowie obu linii narracyjnych odkrywają prawdę o sobie i swojej historii dzięki wyrwanym z kontekstu listom, dziwnym wizjom i wspomnieniom. Dodatkowo, pewne wydarzenia nie mają sensu nawet w szerszym kontekście i mogą być jedynie wytworem chorego umysłu. Aby uporządkować ten bałagan, należy opowiedzieć fabułę gry w linii chronologicznej.
Nicolas Hyde był synem Jacoba – XIX-wiecznego krezusa będącego właścicielem wielkiego hotelu i kopalni. Po śmierci swojej żony Jacob stał się zgorzkniałym i okrutnym człowiekiem, a swoją frustrację wyładowywał na synu. Nicholas był karany zarówno fizycznie, jak i psychicznie. Doszło do tego, że ojciec w ramach kary zamykał swojego syna w ukrytym w swojej posiadłości tajnym pokoju. Dziecko było trzymane tam w absolutnych ciemnościach, bez jedzenia nawet i kilka dni. To, co się stało z Nicolasem w tym czasie, możemy interpretować na dwa sposoby. Racjonalne wyjaśnienie jest takie, że na skutek okrutnego traktowania przez ojca Nicolas doznał załamania nerwowego i doznał rozdwojenia jaźni. Alternatywą jest opanowanie Nicolasa przez złego ducha. Tak czy inaczej, od tej pory w Nicolasie żyły dwie osobowości: dobra i zła. Gdy zła przejmowała nad nim kontrolę, Nicolas stawał się krnąbrny i złośliwy. Jacob wciąż karał go za każdy występek, jednak doprowadzało to jedynie do umocnienia się złej osobowości i coraz gorszych uczynków. W końcu Nicolas posunął się do ostateczności. Aby podkopać interesy ojca, wysadził jego kopalnie w powietrze, zabijając zarówno jego wspólnika, jak i pracujących w niej w tym czasie robotników.
Jacob albo nie chciał skazywać syna na szafot, albo go nie podejrzewał. Tak czy inaczej, opłacił sędziego Nortona, aby zatuszował całą sprawę i zakwalifikował ją jako nieszczęśliwy wypadek. Maria – wdowa po jednym z górników zaczęła domagać się od Hyde’a pieniędzy, jako odszkodowanie za śmierć męża. Jacob się na to nie zgodził. Gdy żądania się nasiliły, Jacob ją ciężko pobił, co doprowadziło do poronienia. Aby uniknąć odpowiedzialności, Hyde opłacił Nortona po raz kolejny. Kobieta oszalała i wpadła w religijną manię. Spędzała całe dnie w swoim domu na bagnach, przystrajając go kolejnymi figurkami religijnymi i modląc się o śmierć Hyde’a. W tym czasie rozzuchwalony swą bezkarnością Nicolas rozpoczął podkopywanie drugiego biznesu ojca. Systematycznie mordował samotnych gości hotelowych, a ich ciała ukrywał w opuszczonej kopalni. Następnym krokiem było porwanie, uwięzienie i torturowanie sędziego Nortona. Nicolas trzymał nieszczęśnika w jednym z szybów kopalni, do którego prowadziło tajne przejście w piwnicy posiadłości Hyde’ów. Po kilka dniach wycieńczonego Nortona odnalazł Jacob, jednak akurat wtedy pojawił się Nicolas i zabił ich obu. Następnie Nicolas zamurował tajne wejście, aby nikt nigdy nie odnalazł ich ciał.
Lokalne władze uznały, że Jacob zabił Nortona, a następnie uciekł przed sprawiedliwością, lecz prywatny detektyw Walter Gilman miał wątpliwości co do takiego przebiegu spraw. Te wątpliwości podsycił list od Marii, w którym napisała, że ma dowody na winę młodego Hyde’a. Gilman przed spotkaniem z nią poszedł poszukać śladów w kopalni. Tam zabił go Nicolas.
Następnie Nicolas udał się na bagna, gdzie utopił Marię. W ten sposób pozbył się ostatniego świadka, ale jego mroczna osobowość wciąż miała nad nim kontrolę i po serii wydarzeń Nicolas trafił do zakładu zamkniętego na dziesięć lat. Pierwszy rozdział Nicolasa rozpoczyna się właśnie w dzień powrotu do rodzinnej posiadłości. Nicolas wydaje się wyleczony, lecz zaraz po przekroczeniu progu domu koszmary z przeszłości wracają. Różnego rodzaju tajemnicze wizje, które oglądamy oczyma Nicolasa to wspomnienia jego uczynków. W końcu Nicolas postanawia na zawsze uwolnić się od swojej przeszłości. Spisuje swoje wspomnienia w pamiętniku, który ukrywa w domu. Wyprowadza się z posiadłości, jednak nie sprzedaje jej nikomu, gdyż z pokolenia na pokolenia dostaje się ona w ręce Adama. Odziedziczony po ojcu hotel pali do gołej ziemi. Nicolas zmienia także nazwisko na Stevenson.
Nie znamy dalszych losów Nicolasa, ale musiało mu się udać przynajmniej tymczasowo pokonać bestię tkwiącą w swoim wnętrzu, bo akcja przenosi się do lat 70. XX wieku. Poznajemy Adama Stevensona, który jest jego potomkiem (aczkolwiek nie jest tego świadomy), więc Nicolas musiał założyć rodzinę. Nie wiemy też, jak toczyły się losy kolejnych pokoleń. Gra rozpoczyna się, gdy poznajemy Adama zmierzającego do swojego nowego domu. Adam jest kryptoanalitykiem pracującym dla CIA, a zaciszny dom na wsi wydaje się idealnym miejscem do łamania kolejnych szyfrów.
Tutaj po raz kolejny musimy wrócić do pytania, czy wydarzenia oglądane na ekranie mają podłoże mistyczne, czy są skutkiem choroby psychicznej. Możliwe, że w domu wciąż przebywa zły duch, który doprowadził Hyde’a do szaleństwa, lub szaleństwo to pozostało w rodzinie i przeszło w jakiś sposób na Adama. Tak czy inaczej, krótko po wprowadzeniu się, Adam zaczyna doświadczać tego samego, co Nicolas.
Gdy Adam odkrywa pamiętnik Nicolasa, powoduje to u niego utratę świadomości. Wtedy kontrolę nad nim przejmuje zła część (duch Nicolasa lub choroba psychiczna). Zły Adam zaczyna sabotowanie własnej pracy. Wyrywa kartki z pamiętnika Nicolasa i ukrywa je w różnych miejscach. Z jakiegoś powodu zły Adam wykręca w domu korek elektryczny, idzie na polowanie, zabija jelenia, którego wiesza w pobliskiej stodole, a w środku jelenia umieszcza zabrany z domu korek. Gdy prawdziwy Adam wraca do zmysłów, wyrusza na poszukiwania brakującego korka. W szopce odkrywa swoje własne zakrwawione ciuchy. Oczywiście nie bierze nawet pod uwagę, że to jego dzieło i zamiast tego uznaje, że za wszystkim musi stać jakiś radziecki szpieg pragnący sabotować jego niezwykle ważną pracę. Tutaj na scenie pojawia się kwantowy lokalizator. Ma to być urządzenie pozwalające odkrywać ślady pozostawione przez ludzi w przeszłości. Ciężko powiedzieć, czy urządzenie jest prawdziwe, czy Adam je sobie tylko wyobraża, aby racjonalizować odkrywanie własnych śladów. Tak czy inaczej, Adam wyrusza własnym śladem i trafia w ten sposób na martwego jelenia.
Adam wraca do swojej pracy, jednak wkrótce odkrywa kolejną kartkę z pamiętnika. Po jej przeczytaniu po raz kolejny traci świadomość i do głosu dochodzi zły Adam. Podrzuca on urządzenie śledzące (mające sugerować obecność szpiega) i ukrywa kolejne kartki z pamiętnika, zostawiając jedną dla Adama, aby zasugerować, że w kartkach tych kryje się rozwiązanie szyfru, co zmusza Adama do dalszych poszukiwań. Niepokój jest podsycany także przez jego żonę Emmę, która twierdzi, że widziała tajemniczą postać. Tutaj ponownie ciężko powiedzieć, czy widziała ona własnego męża z oddali, czy może Adam jest faktycznie obserwowany przez kogoś. Adam wyrusza na poszukiwania szpiega i śladów podrzucanych mu przez swoją złą wersję, a każde odkrycie nowej kartki kończy się utratą świadomości i przejęciem kontroli przez morderczą wersję. Zły Adam zabija przynajmniej kilka osób na swojej drodze. Jego ofiarami pada rodzina turystów i leśniczy. Turyści zostają powieszeni na drzewie, a ich dziecko zabite kilofem w kopalni. Leśniczy zostaje zaciągnięty do leśniczówki i tam torturowany i zabity.
Złej wersji Adama szyki psuje Emma, która zaniepokojona włamaniem do ich domu (spowodowanym przez złego Adama, podsycającego paranoję prawdziwego) wzywa na pomoc policję, więc gdy zły Adam po raz kolejny przejmuje kontrolę, podrzuca prawdziwemu informacje sugerujące, że policjant może być szpiegiem. Drugą podrzuconą wiadomością są informacje o rosyjskim programie Sparrow. Sparrow to prawdziwy program rosyjskiego wywiadu, w którym kobiety trenowane w obozach KGB, miały zadanie ożenić się z Amerykanami mającymi dostęp do poufnych informacji. Na skutek notatek Adam zaczyna podejrzewać, że jego żona może być owocem takiego programu.
Podczas kolejnego przejęcia ciała przez złego Adama, ten zostaje aresztowany przez policjanta. Dochodzi do bójki w wyniku, której obaj mężczyźni spadają do studni. Zły Adam zabija swojego przeciwnika i obcina mu głowę. Gdy prawdziwy Adam budzi się przykuty kajdankami do bezgłowego trupa, jest to dla niego dowód, że policjant był szpiegiem. Zły Adam rośnie w siłę i przejmuje ciało na dłuższy czas. Łapie Emmę i przywiązuje ją do krzesła w piwnicy, po czym wyrusza na obchód miejsc zbrodni, aby odzyskać ciała ofiar, zacierając w ten sposób ślady przestępstw. Ciała zostają przez niego porąbane i zapakowane do auta, które ma zamiar utopić w jeziorze. W ostatnim momencie ciało po raz ostatni przejmuje prawdziwy Adam. Auto wpada do wody, jednak Adamowi udaje się uwolnić z tonącego pojazdu.
Przeświadczony o obecności szpiega Adam wyrusza do domu, aby ocalić Emmę. Po dotarciu na miejsce kontrolę nad nim przejmuje zły Adam, który morduje Emmę. W zakończeniu Adam znajduje się w szpitalu. Terapia elektrowstrząsami uwalnia wszystkie wspomnienia. Mężczyzna musi dokonać wyboru. Musi uznać, że wszyscy dookoła byli szpiegami, włącznie z jego żoną, więc ich zabójstwa były uzasadnione, lub stawić czoła prawdzie i poddać się leczeniu. Co ciekawe gra nigdy nie podaje jednej właściwej interpretacji. Przykładowo, gdy Adam odwiedza namioty należące do turystów, w środku znajdują się podejrzane instrumenty sugerujące, że mogą być oni szpiegami. W radiowozie Adam znajduje rosyjską zapalniczkę. Takich drobnych tropów jest więcej, jednak z drugiej strony, jaki rosyjski szpieg udający Amerykanina nosiłby ze sobą zapalniczkę z Leninem? Osobiście składam się bardziej ku teorii choroby psychicznej.
Jeśli znacie inne teorie na temat fabuły gry, zostawcie je w komentarzach.
